Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, yüksek enflasyon nedeniyle Merkez Bankasının uhdesinde olan parasal sıkılaşmanın bir süre sıkı kalacağını belirterek, “Enflasyon düşüşündeki başarıyla birlikte Türkiye, küresel normlara uygun gerekli adımları atacak.” dedi.
Şimşek, Müstakil Sanayici ve İşadamları Derneğinin (MÜSİAD) Ankara JW Marriott Otel’de düzenlediği “2023 Yılı Değerlendirmesi ve 2024 Yılı Beklentileri” konulu toplantıya katıldı.
Konuşmasında küresel ekonomik görünümü değerlendiren Şimşek, 2023’te küresel ekonomide büyüme ve küresel ticaretin yavaş seyrettiğini, enflasyonun düştüğünü ve emtia fiyatlarının bir miktar gerilediğini ifade etti. Küresel ticaretin 32 trilyon dolardan 30,5 trilyon dolarlık seviyeye indiğine işaret eden Şimşek, hizmet ticaretinde artış, mal ticaretinde ise ciddi bir yavaşlamanın söz konusu olduğunu dile getirdi.
Şimşek, 2024 yılına ilişkin küresel beklentilere de dikkati çekerek, “Büyüme zayıf seyredecek. Enflasyonda düşüş devam edecek. Sıkı finansal koşullardan, sıkı para politikasından daha gevşek bir para politikasına doğru 2024’te evrileceğiz.” diye konuştu.
Türkiye’de büyümenin 2023’te güçlü seyrettiğine işaret eden Şimşek, Türkiye’nin, Orta Vadeli Program’daki (OVP) yüzde 4,4 hedefinin gerçekleştirilmesi durumunda küresel ortalamanın bir buçuk katından daha hızlı büyüyor olacağını söyledi.
Şimşek, OVP’ye sahip çıkarak zorlu küresel koşulları Türkiye için fırsata dönüştürmenin peşinde olduklarını bildirdi. Fiyat istikrarını destekleyerek mali disiplini sürdürdüklerini belirten Şimşek, sürdürülebilir cari açık ve rezervin, programın hedefleri arasında yer aldığını aktardı. Sürdürülebilir büyümenin nihai amaçları olduğunu bildiren Şimşek, programın özünün fiyat istikrarını sağlamak olduğunu anlattı.
“Bütçe disiplini sağlanmaya yönelik adımlar başarılı oldu”
Fiyat istikrarının önemine işaret eden Şimşek, sözlerini şöyle sürdürdü:
“Yatırım iklimini iyileştirmek, önünü görebilmek, kaynakları verimli alanlara kanalize etmek, Türkiye’nin risk primini düşürmek ve daha adil gelir dağılımı için fiyat istikrarına ihtiyacımız var. Fiyat istikrarını nasıl sağlayacağız? Enflasyonu düşürerek sağlayacağız. Bunu nasıl yapacağız? Talebi yönetmek için para politikasında bir sıkılaşma gerekiyordu. Bunu yaptık, yapıyoruz. Destekleyici maliye ve gelir politikaları önemli hususlardır. Maliye politikası deprem hariç dezenflasyonu destekleyici oldu. 2023 bütçe sonuçları yakında açıklanacak. Deprem hariç bütçe disiplinini önemli ölçüde sağlanmaya yönelik attığımız adımlar başarılı olmuştur. 2024’te de aynı perspektif olacak.”
Maliye politikasının da dezenflasyonu destekleyici olması gerektiğinin altını çizen Şimşek, dezenflasyonun sadece para politikasıyla olmayacağını, yapısal reformlar, maliye ve gelirler politikasıyla da desteklenmesi gerektiğini belirtti. Toplumun bütün kesimlerince programın desteklenmesi gerektiğine dikkati çeken Şimşek, programın ancak o şekilde başarılı olabileceğini söyledi.
Şimşek, enflasyona yönelik olarak ise “Enflasyon yüksek olduğu için Merkez Bankasının uhdesinde olan parasal sıkılaşma bir süre sıkı kalacak. Daha sonra enflasyon düşüşündeki başarıyla birlikte Türkiye, küresel normlara uygun gerekli adımları atacak. Bizim patikamız bu.” değerlendirmesinde bulundu. Şu anda hem çekirdek hem de manşet enflasyondaki aylık artışların program hedefleriyle uyumlu gittiğine işaret eden Şimşek, “Ocak ayı bir istisna, her sene öyledir. Ama trendin esas itibarıyla bozulmasını beklemiyoruz.” dedi.
“Kredi notunda artış bekliyoruz”
Yıllık enflasyondaki hızlı düşüşlerle birlikte, enflasyon beklentilerinde de hedefe doğru yakınsama görüleceğine inandıklarını ifade eden Şimşek, “Dezenflasyon programı, Türkiye’de makro finansal istikrarı sağlamamızda yardımcı oldu. Yani programın ortaya konulmasıyla birlikte öngörülebilirlik nispeten arttı. Kredi notunda artış bekliyoruz. Görünümde artışlar başladı. Uzun vadeli finansmana erişim başladı. Sürdürülebilir yüksek büyümenin temellerini atmaya başladık.” ifadesini kullandı.
Şimşek, bütçe açığının, deprem harcamaları hariç, milli gelire oranını yüzde 3’ün altında tutmak için çalıştıklarını belirterek, bu yıl da bu hedefle uyumlu olmaya devam edeceklerini bildirdi.
Kamu harcamalarını rasyonelleştirmeye yönelik çabaların devam edeceğini aktaran Şimşek, kamunun kaynaklarının üretken alanlara aktarılacağını ifade etti.
Mali disiplinin ve bütçe açığının önemine de işaret eden Şimşek, “Vergi reformuyla daha adil bir vergi sistem arzuluyoruz. Kayıt dışılığın azaltılması ve kayıt dışıyla mücadele, 2024 ve sonrasında çok önemli eksenlerimizden birisi olacak.” dedi.
Şimşek, yapısal dönüşüme kaynak ayrılması gerektiğini belirterek, “Ben sizin (MÜSİAD üyeleri) yerinizde olsam Ulaştırma ve Altyapı Bakanımızdan bir talepte bulunurdum. Bütün sanayi üslerini limanlara bağlayın. Neyle, demir yoluyla. Neden? Çünkü daha rekabetçi olacaksın. Bunun için kaynak lazım. Bakanımız da zaten bunu planlıyor, biz de kendisine 70 milyar dolarlık bir alan oluşturacağız. Demir yollarına yatırım önemli. Biz demir yoluyla eğer OSB’lerden malı fabrikaya yükleyebilirsek, sonra onu limandan tekrar gemiye yükleyebilirsek daha rekabetçi olacağız.” diye konuştu.
“Depremle ilgili harcamalarda kısıt koymadık”
Şimşek, Türkiye’nin, yüzyılın afetini yaşadığını ve hızlı şekilde depremin yaralarını sarmak için ne gerekiyorsa yaptığını anlattı. Depremle ilgili harcamalarda kısıt koymadıklarına dikkati çeken Şimşek, bu yıl da depremle ilgili yaraların sarılması için imkanları seferber edeceklerini söyledi.
Borcun sürdürülebilir olmasının sürdürülebilir büyüme açısından önemli olduğunu belirten Şimşek, yapısal dönüşüm için kaynak gerektiğini ve bu yüzden mali disiplini sürdürmelerinin önem taşıdığını ifade etti.
Son 20 yılda bütçe açığının milli geliri oranının ortalama yüzde 2,4 ile Maastricht Kriterleri olan yüzde 3’ün altında gerçekleştiğini aktaran Şimşek, bu durumu devam ettirmek istediklerini bildirdi. Şimşek, bu durumu devam ettirmek için tüm tedbirleri aldıklarını dile getirdi. 2025’ten itibaren ortaya koyacakları ilave çabayla birlikte deprem hariç bütçe açığını yüzde 3’ün oldukça altına çekeceklerini ifade eden Şimşek, Türkiye’nin toplam borcunun milli geliri oranının gelişmekte olan ülkelerin ortalamasının altında olduğunu kaydetti.
(Sürecek)
