Sosyal medya platformları, son yıllarda sadece eğlence değil, aynı zamanda toplumsal tartışmaların da merkezi haline geldi. Milyonlarca kullanıcıya sahip olan TikTok, bu kez beden algısı ve dijital filtreler konusundaki bir adımıyla gündemde. Platform, kısa süre önce tartışmalı “şişman filtresi”ni tamamen uygulamadan kaldırdığını açıkladı.
TikTok yönetimi bu kararı, kullanıcılardan gelen tepkiler ve beden olumlama savunucularının baskıları doğrultusunda aldıklarını belirtti. Bu gelişme, sosyal medyanın insan psikolojisi üzerindeki etkisini bir kez daha gündeme taşıdı.
TikTok’ta kullanılan “şişman filtresi”, bir kişinin yüz ve vücut hatlarını genişleterek onu kiloluymuş gibi gösteren bir dijital efekt olarak sunuluyordu. Başlangıçta mizah amaçlı kullanılsa da, zamanla bu filtre pek çok kişi tarafından beden algısını bozduğu ve kilolu bireylerle dalga geçtiği gerekçesiyle eleştirildi.
Filtrenin yol açtığı sorunlardan bazıları şunlardı:
• Kilolu bireylerin alay konusu haline gelmesi
• Beden olumsuzluğu ve utanç kültürünü tetiklemesi
• Gençler arasında yanlış güzellik algısı oluşturması
• Yeme bozuklukları ve depresyon gibi ruhsal rahatsızlıkları teşvik etmesi
Özellikle genç kullanıcılar arasında yaygın olan bu filtre, hem TikTok içerik üreticileri hem de ruh sağlığı uzmanları tarafından uzun süredir eleştiriliyordu.
TikTok’un resmi açıklamasında, bu tür filtrelerin platformun değerleriyle örtüşmediği vurgulandı. Yapay zekâ destekli filtrelerin kullanımının yeniden değerlendirilmesi sürecinde, özellikle vücut imajı üzerinde etkisi olan içeriklerin hassasiyetle incelendiği belirtildi.
TikTok yetkilileri şu ifadelere yer verdi:
“Tüm kullanıcılarımızın kendini güvende, özgür ve değerli hissettiği bir platform oluşturmayı hedefliyoruz. Vücut şekli ve görünüm üzerinden yapılan mizah ya da filtre uygulamaları, toplumsal duyarlılığı zedeleyebilir.”
TikTok’un bu kararı, Body Positivity (Beden Olumlama) hareketini destekleyen sivil toplum kuruluşları tarafından memnuniyetle karşılandı.
Kararın ardından sosyal medya ikiye bölündü. Bir grup kullanıcı, TikTok’un attığı bu adımı “beden olumlamaya katkı” olarak yorumladı. Ancak bazı kullanıcılar da bunun “ifade özgürlüğüne müdahale” olduğunu ve platformun mizah içeriklerini sınırlandırdığını savundu.
Sosyal medyada öne çıkan yorumlardan bazıları şöyle:
• “Bedenle alay etmeyi bırakmak için geç bile kalındı.”
• “Her filtre zararlı olacaksa, eğlenmek için ne kalacak?”
• “Kilolu olmak komik değil, normal.”
• “Bu sansür değil, toplumsal sorumluluk.”
TikTok’un içerik politikalarında yaptığı bu tür değişikliklerin daha kapsayıcı bir dijital kültür oluşturma hedefiyle örtüştüğü sıkça dile getiriliyor.
Ruh sağlığı uzmanları, dijital filtrelerin kullanıcılar, özellikle de gençler üzerindeki etkilerinin hafife alınmaması gerektiğini vurguluyor. Psikolog Dr. Sibel Demir, bu konuda şunları söylüyor:
“Filtreler, kişinin kendi beden algısını çarpıtabilir. Bu durum, özgüven eksikliği, sosyal kaygı, depresyon ve yeme bozukluklarına yol açabilir. Mizah olarak sunulan içeriklerin çoğu, aslında bir kesimin doğrudan hedef alınmasına neden olabiliyor.”
Araştırmalara göre sosyal medyada aşırı filtre kullanımı, özellikle ergenlik çağındaki bireylerde kendine yabancılaşma ve yetersizlik duygularını artırıyor.
Bu, TikTok’un ilk kez bir filtreyi kaldırması değil. Geçmişte de benzer nedenlerle bazı filtreler yayından kaldırılmıştı:
• “Cilt pürüzsüzleştirici” filtre: Gerçek dışı güzellik algısı oluşturduğu için eleştirildi
• “Zayıf gösteren” filtre: Yeme bozukluklarını tetiklediği yönünde uyarılar aldı
• “Yaşlandırma filtresi”: Yaş ayrımcılığına neden olduğu gerekçesiyle gündeme geldi
TikTok, bu filtrelerin kaldırılmasıyla birlikte daha sağlıklı bir dijital ortam yaratmayı amaçladığını duyurmuştu.
The server encountered an internal error or misconfiguration and was unable to complete your request.
Please contact the server administrator at [email protected] to inform them of the time this error occurred, and the actions you performed just before this error.
More information about this error may be available in the server error log.
Additionally, a 500 Internal Server Error error was encountered while trying to use an ErrorDocument to handle the request.