Polifag bir zararlı olan güz tırtılı (mısır yaprak kurdu, yıkım kurdu, çim kurdu, s. frugiperda) sırasıyla en fazla mısır, pirinç, sorgum, şeker kamışı, pamuk, soya, yer fıstığı, yonca, soğan, fasulye, tatlı patates, domates, patlıcan, biber, tütün, krizantem, karanfil ve sardunya ile besleniyor. Ayrıca turpgiller ve kabakgiller familyalarında da önemli bir zararlı olarak dikkat çekiyor. Kahverengi kokarca gibi istilacı bir tür olan güz tırtılı hakkında çiftçileri uyaran Samsun İl Tarım ve Orman Müdürü İbrahim Sağlam, mücadelenin önemine değindi.
“YENİ İSTİLACI TÜR OLARAK GÜZ TIRTILI DA GÜNDEMİMİZE GELMİŞTİR”
Konu ile ilgili açıklama yapan Samsun İl Tarım ve Orman Müdürü İbrahim Sağlam, “Tarımda ürün kalitesini ve verimi etkileyen temel faktörlerden biri de zararlılar ve bunlarla mücadeledir. Her ne kadar kimyasal mücadeleyi fazla tercih etmesek de bazen bu zaruri olabilmektedir. Kahverengi kokarca konusundaki çalışmalarımız aktif bir şekilde devam ederken, yeni istilacı tür olarak güz tırtılı da gündemimize gelmiştir. Bir zararlının yaklaşık bin adet yumurta bıraktığını göz önünde bulundurarak, hızlı yayılabileceğini düşünmekte ve erken müdahale için çalışmalarımıza başlamış bulunmaktayız. Kültürel mücadele ile erken ekim veya erken olgunlaşan çeşitlerin ekilmesidir. Erken hasat ile süt olum dönemindeki yüksek güz tırtılı istilasından korunma sağlanabilir. Hasat sonrası derin toprak işleme yapılmalı ve kendi gelen mısır bitkileri yok edilmelidir. Kimyasal mücadelede ise aktif madde dozları ve ilaçlama süreleri önemli olup, bilinçsiz ve fazla ilaçlamadan kaçınmalı, gerekli görülen durumlar için il/ilçe müdürlüklerimize başvurulmalıdır. Tüm üreticilerimize hastalık ve zararlılardan ari bir üretim sezonu diliyorum” dedi.
“BİR DİŞİ 500 KM UÇTUKTAN SONRA BİN YUMURTA BIRAKIYOR”
Zararlı hakkında teknik bilgileri de veren Müdür Sağlam, “Erginler sıcak ve nemli akşamlarda aktiftirler. Yaşam döngüsü yazın yaklaşık 30 günde, ilkbahar ve sonbaharda 60 günde, kışın ise 80 ila 90 günde tamamlanır. Yumurtalarını yaprakların alt yüzeyine 100-300’lük küme halinde bırakır. Yumurta kümesi genellikle gri renkli keçe benzeri tüy, pul tabakası ile kaplıdır. Bir dişi yaklaşık bin adet yumurta bırakabilir. Yumurtalarını 500 km uçtuktan sonra bırakma eğilimindedir. Yumurtalarının büyük kısmını yaşamının ilk dört ila beş günü boyunca bırakır, ancak üç haftaya kadar bir miktar yumurtlama meydana gelir. Larvalarda uzunlamasına bant şeklinde şeritler bulunur. Genellikle yeşil olmakla birlikte kahverengimsi siyah renkli de olabilirler. Larva segmentlerinde verev lekeler bulunur. Olgun larvalar genellikle 35-40 mm uzunluğundadır. İleri dönem larvalarda başın üzerinde sarı renkte ters bir Y şekli ve dorsal kısmında sondan ikinci segmentte kare şeklinde 4 adet siyah nokta bulunur. İkinci ürün mısırın sert olum dönemine kadar sürveylerin devam etmesi gerekir. Larva yoğunluğu fazla olan alanlarda büyüme dönemindeki bitkilerin yapraklarını yemeleri ve büyüme merkezlerini kesmeleri sonucu bitkiler kurumakta ve dolayısıyla önemli oranda zarar meydana gelmektedir. Süt olum döneminde beslenmesi ile de seyrek daneli mısır meydana gelmektedir. Larva evresinin süresi yazın yaklaşık 14 gün, serin havalarda ise 30 gün kadardır. İstilacı bir tür olan S. frugiperda’nın larva yoğunluğuna bağlı olarak zarar oranı değişmektedir” diye konuştu.
